Prostate Cancer Unit
Prostate Cancer Unit
PROSTATE CANCER UNIT to jednostka specjalizująca się w całościowej diagnostyce i terapii nowotworów gruczołu krokowego, zwanych też nowotworami prostaty lub stercza. Zastosowany model opieki, w którym do leczenia Pacjenta zespół medyczny podchodzi w sposób holistyczny, ukierunkowany jest na maksymalne skrócenie ścieżki diagnostycznej, zapewnienie chorym jak najbardziej skutecznych metod leczenia i komfortowych warunków pobytu w szpitalu.
Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi to jedyna placówka w województwie, oferująca Pacjentom z rakiem stercza kompleksową diagnostykę i leczenie.
DIAGNOSTYKA
Centrum dysponuje pełnym zapleczem diagnostycznym. W czasie konsultacji lekarz specjalista może zlecić następujące badania:
badania stężenia PSA (białka wytwarzanego jedynie przez komórki prostaty), TRUS (USG transrektalne/przezodbytnicze gruczołu krokowego), biopsję (w tym bardzo precyzyjną, celowaną biopsję pod kontrolą rezonansu magnetycznego), rezonans magnetyczny, tomografię komputerową.
Rozwój choroby oznacza przerzuty – w pierwszej kolejności do okolicznych węzłów chłonnych, w dalszej kolejności do układu kostnego. Dlatego też często wymagane są dodatkowe badania takie jak: scyntygrafia kośćca
oraz PET CT.
LECZENIE
W regionie łódzkim, jedynie w Wojewódzkim Wielospecjalistycznym Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi chorzy zmagający się z nowotworami prostaty mają zapewnione w pełni kompleksowe leczenie w jednym miejscu.
Wybór odpowiedniej metody leczenia zależy głównie od zaawansowania nowotworu oraz ogólnego stanu zdrowia i wieku Pacjenta. Stosowane metody:
1. LECZENIE CHIRURGICZNE (prostatektomia radykalna, czyli wycięcie gruczołu krokowego).
2. RADIOTERAPIA – w przypadku raka stercza, ten rodzaj leczenia można zastosować w każdym stadium zaawansowania choroby. We wczesnym stadium radioterapia stosowana bywa zamiast operacji. Z kolei po operacji, za pomocą promieniowania niszczy się nieusunięte komórki nowotworowe. W przypadku zaawansowanego nowotworu, radioterapię stosuje się w celu uśmierzania bólu. Użycie nowoczesnej, wysokiej klasy aparatury, którą posiada Centrum, nie powoduje uszkodzeń okolicznych narządów.
W leczeniu gruczołu krokowego stosuje się dwa rodzaje radioterapii. Są to:
a. Teleradioterapia z pól zewnętrznych. Za pomocą komputera określa się precyzyjnie dawkę promieniowania z oszczędzeniem otaczających tkanek. Akcelerator służący do napromieniania nie dotyka Pacjenta bezpośrednio, ale głowica obraca się wokół jego ciała, wysyłając promieniowanie z różnych kierunków.
b. Brachyterapia – polegająca na napromienianiu komórek nowotworowych przez umieszczenie źródła promieniotwórczego bezpośrednio w tkance nowotworowej (napromieniowanie śródtkankowe). Na bloku operacyjnym pod kontrolą USG wprowadza się kilka prowadnic (małych elastycznych rurek) w prostatę. Materiał radioaktywny poprzez prowadnice umieszcza się na kilkadziesiąt sekund w prostacie, a następnie usuwa się go na zewnątrz. Takie rozmieszczenie substancji promieniotwórczej zapewnia wysoką dawkę promieniowania w tkance nowotworowej, a ryzyko uszkodzenia otaczających guz tkanek zdrowych jest zminimalizowane, dzięki charakterystycznemu szybkiemu gradientowi dawki wraz z odległością od źródła.
3. HORMONOTERAPIA – leczenie za pomocą hormonów.
4. CHEMIOTERAPIA – metoda ogólnoustrojowego leczenia za pomocą leków cytostatycznych.
5. AKTYWNA OBSERWACJA – strategia leczenia zachowawczego u chorych z wczesną postacią raka stercza, której celem jest zachowanie jakości życia, poprzez opóźnianie inwazyjnego leczenia w trakcie ścisłej obserwacji choroby.
W zależności od przypadku można zastosować kilka sposobów leczenia jednocześnie.
ZESPÓŁ
W skład Prostate Cancer Unit wchodzą:
UROLODZY – lekarze specjalizujący się w leczeniu chorób związanych z układem moczowym u mężczyzn i kobiet oraz chorób związanych z męskim układem płciowym. Zajmują się leczeniem chirurgicznym i hormonalnym.
RADIOTERAPEUCI – lekarze, którzy specjalizują się w leczeniu chorych na nowotwory za pomocą promieniowania jonizującego (radioterapii).
ONKOLODZY LINICZNI/CHEMIOTERAPEUCI – lekarze specjalizujący się w leczeniu chorych na raka za pomocą chemioterapii, hormonoterapii i leczenia celowanego.
RADIOLODZY – lekarze zajmujący się obrazowaniem ciała człowieka za pomocą promieniowania rentgenowskiego (rentgen, tomografia komputerowa, angiografia), pola magnetycznego (rezonans magnetyczny) oraz ultradźwięków (USG). Otrzymany podczas badań obraz ludzkiego ciała, radiolodzy interpretują i dokładnie opisują, a na tej podstawie stawiana jest diagnoza.
UŻYTECZNE INFORMACJE
W Polsce i województwie łódzkim nowotwory gruczołu krokowego, po nowotworach złośliwych oskrzeli i płuc, są drugą co do częstości występowania przyczyną chorób nowotworowych u mężczyzn.
Stopień złośliwości nowotworu prostaty najczęściej określa się w skali Gleasona, która obejmuje punktację od 2 do 10. Im wyższy wynik w skali Gleasona, tym nowotwór ma bardziej agresywny charakter.
W określeniu stopnia zaawansowania nowotworu należy ocenić:
• czy nowotwór zaatakował sąsiednie narządy (np. pęcherz moczowy lub odbytnicę),
• czy komórki raka prostaty dostały się do węzłów chłonnych lub innych organów (np. kości),
• jaki jest stopień złośliwości guza (wynik w skali Gleasona),
• jakie jest stężenie PSA (białka wytwarzanego wyłącznie przez komórki prostaty).
Stopień I
Nowotwór zaatakował tylko prostatę. Guz może być zbyt mały, żeby można go było wyczuć podczas badania palcem przez odbytnicę (per rectum). Wynik w skali Gleasona – 6 lub mniej, stężenie PSA poniżej 10ng/ml.
Stopień II
Guz jest bardziej zaawansowany lub ma wyższy stopień w skali Gleasona, ale nie wystąpiły przerzuty do innych narządów.
Stopień III
Nastąpiły przerzuty do innych narządów. Nowotwór mógł zaatakować pęcherzyki nasienne, ale komórki rakowe nie dotarły jeszcze do węzłów chłonnych.
Stopień IV
Rak zaatakował pęcherz moczowy, odbytnicę lub inne pobliskie narządy oprócz pęcherzyków nasiennych. Mogło dojść do przerzutów do węzłów chłonnych, kości lub innych narządów.
DIETA W CZASIE I PO ZAKOŃCZENIU LECZENIA PROMIENIAMI
Prawidłowe odżywianie odgrywa ważną rolę przed, w czasie i po zakończeniu leczenia. Potrzeba odpowiedniej liczby kalorii, aby utrzymać właściwą wagę ciała i wystarczająco dużo białka, aby zachować siłę. Zdrowe odżywanie zapewni dobre samopoczucie i dużo energii. Zdarza się, szczególnie podczas leczenia lub zaraz po nim, że chorzy tracą apetyt.
Mogą czuć się źle lub odczuwać zmęczenie. Jedzenie może nie smakować tak samo, jak przed leczeniem.
W czasie napromieniania zaleca się stosowanie diety i przyjmowanie następujących pokarmów:
• napoje – herbata, kawa naturalna w niewielkiej ilości, wody mineralne niegazowane, siemię lniane, mleko sojowe, preparaty mleko zastępcze;
• produkty bezglutenowe (zastępcze produkty zbożowe) – pieczywo bezglutenowe, chrupki ryżowe, ryż, makaron sojowy ;
• kasze, kleiki ryżowe, kasza kukurydziana;
• jarzyny – ziemniaki gotowane, ziemniaki puree, gotowana marchewka, gotowane buraki, pomidory bez skórki;
• owoce – pieczone jabłka, banany;
• zupy – rosół, barszcz czerwony, przecierane zupy jarzynowe;
• jaja na miękko, półtwarde, wolna jajecznica;
• mięsa – gotowane, duszone, mielone z mąką kukurydzianą (drób, ryby, wołowina, cielęcina);
• przyprawy – sól, NIE STOSOWAĆ PIEPRZU, inne w niewielkich ilościach.
Odpowiednią dietę zaleca się stosować w czasie radioterapii oraz w ciągu trzech miesięcy po radioterapii. W czwartym miesiącu po zakończonym napromienianiu zastępuje się dwa posiłki bezglutenowe produktami zbożowymi zawierającymi gluten i wraca do konsumpcji mleka i jego przetworów. W ciągu pierwszego roku leczenia po radioterapii, w diecie należy unikać potraw ciężkostrawnych, ostro przyprawianych, smażonych, z konserw, zawierających groch, kapustę i fasole. Nie powinno spożywać się alkoholu i napojów gazowanych.
KONTROLA I OPIEKA PO ZAKOŃCZENIU LECZENIA
Po zakończeniu leczenia, zwłaszcza w pierwszych kilku latach, Pacjenci wymagają regularnych badań (najczęściej co 3-6 miesięcy). Badania wykażą, jakie zmiany zachodzą w organizmie i czy wymagają one dodatkowego leczenia. Czasami może dojść do nawrotu choroby, a wówczas badania pomogą w wykryciu jakichkolwiek zmian. Dzięki badaniom będzie można stwierdzić, jakie powikłania pojawiły się w związku z zastosowaniem wybranego leczenia. Wzrost poziomu PSA może oznaczać nawrót choroby.
